Zainteresowany poprawą OEE i ograniczeniem awaryjności? Zadaj sobie 10 prostych pytań i wyciągnij wnioski z ostatniej awarii.
Czy zakończenie awarii jest jednoczesne z zakończeniem działań związanych z daną awarią? W zdrowym podejściu skupionym na niezawodności parku maszynowego – nie. Po usterce czy też awarii (różnica między nimi została omówiona https://corazlepszaprodukcja.pl/2022/10/29/awaria-czy-usterka/ powinna nastąpić analiza awarii. Abstrahując już od analizy samej awarii i jej przyczyn, dziś chciałbym się z Wami podzielić czymś, co być może nie jest rozwiązaniem problemu ale może Was uchronić przed podobną awarią na innych podobnych liniach / maszynach / podzespołach.
Dlatego też, kiedy wystąpi awaria, szczególnie na maszynach o krytyczności A lub B (https://corazlepszaprodukcja.pl/2021/11/05/analiza-krytycznosci-maszyn-abc/) warto prześledzić i odpowiedzieć sobie na poniższe pytania:
To tylko kilka pytań, które zajmą Ci kilka minut a być może zaoszczędzą godziny. Ten materiał to część szkolenia #TPM które mogę przeprowadzić z Twoim zespołem na Twoich maszynach.
-
Czy w przeszłości zdarzyły się już awarie które miały tą samą przyczynę źródłową jak analizowana awaria?
Te pytanie ma na celu uświadomić służbom Utrzymania Ruchu czy czasami nie ma „deja vu” w odniesieniu do przyczyny źródłowej danej awarii. Możliwe, że w przeszłości występowały już awarie które miały podobne skutki lub przyczyny. Taka wiedza jest bardzo cenna pod wieloma aspektami i rzetelne odpowiedzenie sobie na poniższe pytania w znacznym stopniu wpłynie na efektywność zarówno parku maszynowego. Mówimy tu o poprawie #OEE jak też #MTBF oraz #MTTR.
-
Czy maszyna wymaga dodatkowych prac służb UR?
Często jest tak, że awarie to przysłowiowe gaszenie pożarów. A wiadomo, gasi się jak najszybciej. W momencie zgaszenia pożaru i przywrócenia funkcjonalności maszyny oraz uruchomienia produkcji kończą się działania UR (naprawa) i rozpoczyna produkcja. Często ta naprawa jest przeprowadzana pod presją czasu. Jak najszybciej. W tym pośpiechu ale też czasem w wyniku braku odpowiednich podzespołów pewne działania, rzeczy robione są „tymczasowo” przy użyciu „tymczasowych” rozwiązań (coś jest pospawane, poklejone, podzespoły „regenerowane” na warsztacie). Nie rzadko okablowane jest ułożone „tymczasowo” czy też są też wdrożone inne, prowizoryczne rozwiązania które ratują sytuację.
Warto wiec zadać sobie pytanie, czy nie ma potrzeby wrócić na ów maszynę, żeby domknąć temat, wymienić podzespoły na oryginalne i tym samym poświęcić jeszcze chwilę czasu żeby stan maszyny był zgodny z oczekiwaniami.
-
Czy należy skontrolować pozostałe maszyny pod kątem tej awarii?
Jeśli masz podobne maszyny, linie w firmie i pewne podzespoły są do siebie podobne a często nawet są takie same, warto zadać sobie pytanie, czy nie warto skontrolować pozostałych maszyn pod kątem danej awarii? Np. jeśli uszkodzeniu uległo sprzęgło z wkładką na pompie (naturalne zużycie do końca) może warto poddać inspekcji pozostałe pompy? Szczególnie, jeśli nie wiemy jaki jest ich stan i nie mamy zaplanowanych przeglądów lub wymian dla tych podzespołów.
Te działania można nazwać już prewencją poprzez inspekcję. Ten prosty zabieg pozwoli uniknąć kolejnych, podobnych awarii a po przeprowadzonej inspekcji przygotować się do wymiany zarówno pod kątem części zamiennych jak i planowanego postoju maszyny.
-
Czy części wymienione podczas awarii podlegają prewencyjnej wymianie?
To pytanie jest bardzo ważne w przeciwdziałaniu awarii na przyszłość. W tym przypadku możemy:
a. Jeśli wymiana części, elementów była zaplanowana do prewencyjnej wymiany – należy zweryfikować aktualny czasookres w odniesieniu do danej awarii. Być może nie do końca został właściwie i trafnie oszacowany czasookres wymiany, być może wymiana nie została wykonana a być może zmieniły się warunki pracy maszyny i wcześniejsze założenia nie mają już racji bytu.
b. Jeśli nie ma planów prewencyjnej wymiany – być może warto rozważyć wdrożenie prewencyjnych działań na przyszłość. Jeśli mówimy o przestoju, którego czas lub skutek nie jest akceptowalny – należy przeciwdziałać. Bez odpowiedzi na to pytanie prześpimy możliwość poprawy naszych procesów UR.
-
Czy dla danej części, podzespołów są zdefiniowane działania TPM?
Kolejne pytanie, które powinno pomóc nam rozwijać zakres planowanych przeglądów (Continuous Maintenance). Jeśli do tej pory nie było żadnych planów definiujących pewne działania z zakresu TPM dla uszkodzonych części, podzespołów być może jest to właściwy moment, żeby te plany rozwinąć uwzględniając uszkodzone podzespoły. O ile w poprzednim pytaniu mowa była tylko o prewencyjnej wymianie w określonym interwale czasowym o tyle teraz szukamy odpowiedzi czy skorzystać z innych narzędzi TPM jak inspekcja, diagnostyka, Autonomous Maintenance w odniesieniu do uszkodzonego podzespołu.
-
Czy istnieje możliwość modernizacji uszkodzonych podzespołów żeby zapobiec awarii na przyszłość?
Być może, że istnieje inna droga, żeby ograniczyć awaryjność danego podzespołu, maszyny. Być może, niekoniecznie trzeba wymieniać prewencyjnie czy też stosować narzędzia związane z predykcją. Być może można wkroczyć na ścieżkę Kaizen i zmodernizować maszyną, podzespół i wdrożyć usprawnienia, które ograniczą awaryjność. Czasem najlepszą metodą pozbycia się problemu jest po prostu całkowita eliminacja możliwości wystąpienia go w przyszłości. Na rynku jest wiele ciekawych rozwiązań, które na pewno ograniczą lub nawet wyeliminuję ryzyko wystąpienia awarii w przyszłości. Kaizen, małymi krokami do przodu.
-
Czy awaria może wynikać z wcześniejszych działań UR?
Umówmy się, podczas innych prac, przeglądów zawsze możemy (nieświadomie) coś źle poskładać, ustawić lub zwyczajnie uszkodzić. I oczywiście „pół biedy” jeśli efekt tej pomyłki jest widoczny od razu podczas trwania awarii. Daje nam to możliwość natychmiastowej reakcji i naprawnienia co prawda niezamierzonych ale też niepożądanych skutków w postaci awarii. Problem staje się nieco poważniejszy jak i trudniejszy do uchwycenia jeśli efekt wcześniejszych błędów czy też pomyłek widoczny jest dopiero po pewnym czasie w postaci nieplanowanej awarii. Sorry, bywa. Te pytanie nie ma na celu szukanie i krzyżowanie winnych. Te pytanie ma na celu dotarcie do źródła problemu i poprawę działań UR. Być może jest jakiś brak wiedzy, być może brak narzędzi a być może standard czy też metoda pracy po prostu wymaga poprawy. Jeśli w tym pytaniu odpowiedzią będzie „TAK” – zawsze jest możliwość poprawy.
-
Czy awaria może wynikać z wcześniejszych działań innych działów?
Skoro szukamy możliwości poprawy wynikającej z wcześniejszych działań na maszynie w pracach UR, trzeba zadać to samo pytanie w kierunku innych działów. Nie będzie to nic odkrywczego, jeśli powiem tu, że część awarii jaka ma miejsce może wynikać z działań innych działów. Złe nastawy, przekroczone parametry, niewłaściwe regulacje to tylko niektóre z przykładów. No i niewłaściwie wykonane przezbrojenia – klasyka gatunku. Takie rzeczy się zdarzają. Ważne, żeby w chwili kiedy wystąpią podjąć odpowiednią inicjatywę i np. szkolić, uświadamiać.
-
Czy jest konieczność wprowadzenia części zamiennych na magazyn UR?
No powiedzcie sami, ile razy była taka sytuacja, że albo coś się na szybko regenerowało (choć ledwo żyło), albo ktoś jechał po części albo ściągało się je na cito, żeby jak najszybciej zakończyć awarię i ruszyć z produkcją. No właśnie. Dlatego te pytanie ma za zadanie wywołać pewną refleksję. Czy na magazynie Utrzymania Ruchu nie powinna być część lub podzespół który uległ uszkodzeniu w analizowanej awarii? Oczywiście inne odpowiedzi będą dla maszyn krytycznych, inne dla małokrytycznych, inne jeśli mamy kilka takich samych maszyn lub tylko jedną. Klasyka gatunku: „To zależy”.
-
Czy proponujesz jakieś działania przez inne działy (poawaryjne) np.:TPM/PROD/PE/QA?
W ramach TPM wiemy, że awarie nie są tylko „problemem” Utrzymania Ruchu. Efekt awaryjności dotyka każdy dział. Produkcję (brak wykonu i sztuk), jakość ( wadliwe sztuki), Inżynierii (utrata nastaw procesowych), BHP (zwiększenie zagrożenia podczas pracy). Każdy dział. Nawet sprzedaż (brak wyrobów dla klienta). Dlatego, mając na uwadze wspólny interes zadajemy sobie wszyscy te pytanie. Czy dla omawianej awarii sugerowane są jakieś działania innych działów. Może dodatkowe czyszczenie, może sprecyzowanie pewnych parametrów maszyny a może poprawa kondycji wyposażenia maszyn jak i narzędzi. Warto pytać, szczególnie jeśli może nam to pomóc.
Powyżej podałem Ci 10 pytań. Prostych, ale w mojej opinii skutecznych. Być może przepuszczenie przez sito wspomnianych pytań tylko niektórych awarii pomoże Ci w codziennej pracy, obniży awaryjność i poprawi Twoje jak zakładowe #KPI.
Po co to wszystko?
Zadaniem Służb Utrzymania Ruchu nie jest usuwanie awarii. Jest nim zapobieganie nim.

Adrian Motyl - pasjonat TPM / SMED
Pasjonat TPM, SMED, optymalizacji prac Utrzymania Ruchu i podnoszenia efektywności parku maszynowego
Zobacz także:
[…] 10 poawaryjnych pytań które poprawią Twoje OEE […]
[…] 10 poawaryjnych pytań które poprawią Twoje OEE […]
[…] 10 poawaryjnych pytań które poprawią Twoje OEE […]
[…] 10 poawaryjnych pytań które poprawią Twoje OEE […]
[…] 10 poawaryjnych pytań które poprawią Twoje OEE […]