Czy regulacja, usterka, awaria maszyny to to samo?

Jakie są między nimi różnice i co na co wpływa? Zapraszam do artykułu, który wyjaśni subtelną ale istotną różnicę między tymi  zjawiskami.

Język jakim się posługujemy ma znaczenie. I to nie tylko w literaturze pięknej ale także w codziennej pracy. A mówiąc o tej pracy, to nie myślę o pracy dyplomaty ale o zwykłej pracy techników Służb Utrzymania Ruchu. Pracy, która jest przesiąknięta zapachem smaru, pracy liczonej od awarii do awarii i pracy, choć brudnej to nad wyraz istotnej.

A wracając do języka, często spotykam się z używaniem na przemiennie trzech określeń opisujących kondycję maszyny (lub jej brak). Awaria i usterka, regulacja. Czy te kreślenia to to samo? A jeśli nie czym się różnią?

Mała chwila czyli regulacja maszyny.

Czemu piszę o regulacji? Przecież to normalna czynność na maszynie. Jasne jeśli jest sporadyczna.

Natomiast podnoszę temat regulacji, gdyż, w pewnych przypadkach może być ona już  oznaką zbliżającej się lub trwającej usterki która kiedyś przerodzi się w awarię.

Załóżmy, że nasz operator musi kilka razy na zmianę „regulować” pozycję dyszy która jest osadzona na prowadnicach liniowych a sam proces jest dość precyzyjny ( nakładanie kleju) co jest przyczyna ów małych korekt czy też regulacji. W takim przypadku takie wzmożone regulacje mogą być symptomem usterki. I być może operator, w ramach Autonomicznego Utrzymania Ruchu, nie będzie w stanie wykryć usterki wózków liniowych ( o ile te nie pogubią kulek) to zwiększona ilość regulacji powinna dać już sygnał do zastanowienia się i współpracy z UR nad niecodziennymi regulacjami.

Mówiąc o regulacjach, myślę o tych które nie wynikają z naturalnych przyczyn jak zużywające się elementy które wykorzystywane są do produkcji, Myślę o tych wszystkich stanach rzeczy, kiedy możemy powiedzieć, że kiedyś to szło lepiej.

Czym dla mnie jest usterka?

-Parametry poza normą – o usterce będziemy mówić wtedy, kiedy maszyna nadal spełnia swoją funkcję (np. produkuje pełnowartościowy produkt) ale parametry pracy pewnych podzespołów są poza wymaganymi specyfikacjami np. łożyska mają podwyższone drgania, głośna praca. mniejsze posuwy.

–Chwilowa utrata zdolności, mikroprzestoje – usterkę utożsamiam także z nielicznymi, chwilowymi zatrzymaniami maszyny. Ot takie chochliki, które kilka razy na zmianę zatrzymują maszynę, po czym reset i możemy dalej produkować. Efekt tych problemów będzie widzialny w OEE o którym piszę tutaj: 6 Strat OEE  lub OEE – Efektywność Parku Maszynowego.

–Widoczne uszkodzenia wyposażenia – takie które choć są widoczne, nie zatrzymują jeszcze maszyny i pozwalają na kontynuację pracy. Takie uszkodzenia mogą być nagłe (np. w wyniku błędów obsługi, kolizji) lub stopniowe wynikające z zużycia. Mówiąc o takich uszkodzeniach mam przed oczami obraz widocznych wycieków hydraulicznych, uszkodzonego i przetartego okablowania, zdegradowane łożyska ślizgowe itd.

Dlaczego umiejętność diagnozowania usterek jest ważna?

Ponieważ niewykryta zawczasu usterka albo ignorowane symptomy tychże zdarzeń w bliższej czy też dalszej perspektywie będą skutkowały awarią. A jednym z kluczowych celów służb utrzymania ruchu i kultury TPM jest przeciwdziałać awariom.

Przeważająca ilość awarii, zanim dojdzie do zatrzymania maszyny, zgłasza jakieś symptomy czy sygnały  świadczące o usterce. Tym samym przechodzimy do drugiej części pytania: czym jest awaria.

Awaria – to najprościej mówiąc utrata funkcjonalności maszyny.

Nie zawsze łączy się to z jej zatrzymaniem. To utrata funkcji ( zadania) jaką ma spełniać nasz park maszynowy.

–Zatrzymanie maszyny– tu nie trzeba wiele pisać. Maszyna jest zatrzymana, dalsza praca jest niemożliwa.

–Utrata podstawowych funkcji – mowa tu o niemożliwości spełnienia wymaganych i podstawowych funkcji parku maszynowego. Wymagań bezpieczeństwa, wymagań jakościowych (produkcja wadliwych detali). Awarią będą np. nadmierne luzy na śrubach pociągowych. I choć maszyna fizycznie działa, w rzeczywistości jej stan techniczny uniemożliwia produkcje elementów z założoną tolerancją.

Żeby uzmysłowić kontekst utraty funkcjonalności maszyny ( czytaj utrata zdolności). Załóżmy że mamy dwie maszyny – tokarki.

Obie są w tym samy stanie i posiadają takie same luzy na elementach.  Na jednej – Maszynie A – produkujemy wałki z dokładnością do 0,02 mm. Na drugiej – Maszyna B – produkujemy elementy z dokładnością do 0,2mm.  Kiedy maszyna A nie jest już w stanie produkować wałków w zadanej tolerancji – będziemy mówić o utracie jej funkcjonalności dla tego produktu a wiec awarii. Ten sam stan techniczny dla maszyny B pozwala nam ją klasyfikować jako sprawną maszynę.

Zarówno nadmierne regulacje, awarie i usterki jest stanem niepożądanym. Istnieje silna zależność między nimi. Awaria nie zamieni się w usterkę (choć słyszano przypadki, że maszyna sama się naprawiła) natomiast usterka w większości przypadków, wcześniej czy później przerodzi się w awarię. Dlatego duży nacisk, w naszych działaniach TPM powinniśmy kłaść na identyfikację i usuwanie usterek. Pomocne w tym mogą być nasze zmysły i wiedza na temat TPM. O zmysłach w kulturze TPM piszę tutaj: 5 Zmysłów w służbie TPM.

Szkolić operatorów, uświadamiać ich o tym czym są usterki i jaki mają skutek.

Mało tego, odważnie powiem pokazywać, namacalnie, jak wyglądają typowe usterki dla maszyny, działu, procesu. Pokazać fizycznie lub na zdjęciach żeby pobudzić wyobraźnię i budować kulturę techniczną. I najważniejsze. Zgłaszać zauważone usterki do służb Utrzymania Ruchu. A potem je usuwać. A mam to znajdzie się czas, kiedy dzięki usuwaniu usterek spadnie nam awaryjność.

Jeśli podoba CI się moje podejście do kwestii TPM, awarii, parku maszynowego i chciałbyś żebym podzielił się tą pozytywną energią z Twoim zespołem na szkolenia TPM jakie możemy zorganizować u Ciebie.  Plan szkoleń :

Adrian Motyl - pasjonat TPM / SMED

Pasjonat TPM, SMED, optymalizacji prac Utrzymania Ruchu i podnoszenia efektywności parku maszynowego

Coraz Lepsza Produkcja