OEE – Efektywność Parku Maszynowego

Zastanawiałeś się kiedyś w jakim stopniu wykorzystujesz swoje maszyny? 20%, 50% a może 80%?

OEE jest właśnie tym rodzajem KPI który odpowie Ci na to pytanie. Jego konstrukcja pozwala nie tylko określić jak efektywne są nasze maszyny ale także zidentyfikować obszary do poprawy a to jest nadrzędnym celem stosowania miernika OEE.

Kiedy stosujemy OEE?

Przede wszystkim do procesów produkcyjnych opartych o maszyny. Jest to pomiar efektywności pracy maszyny dlatego też OEE jest jednym z wskaźników stosowanych przy kompleksowym podejściu do zarządzania parkiem maszynowym zwanym TPM.

Ale jak to wygląda w praktyce? Jest wiele podejść i wiele szkół. Ja w tym miejscu chcę przedstawić moje podejście do mierzenia OEE. Nie mówię, że jest najlepsze, ale sprawdziłem je w wielu sytuacjach z pozytywnym efektem czyli poprawą OEE w procesach.

Po co mi OEE?

Zanim przejdę do opisu jak liczyć OEE chciałbym zadać Ci pytanie.

Po co Ci OEE? Co ma Ci dać?

To ważne żeby szczerze sobie na to odpowiedzieć. Jeśli masz problem z znalezieniem odpowiedzi na to pytanie to pozwól, że powiem Ci po co mi jest potrzebne OEE. Żeby moje procesy produkcyjne z dnia na dzień, z miesiąca na miesiąc były lepsze. Żebym potrafił zidentyfikować straty i je ograniczyć. Oraz żebym potrafił założyć realne cele produkcyjne (o tym na końcu).

FORMUŁA OEE

OEE (Overall Equipment Effectiveness) jest wskaźnikiem umożliwiającym ocenę w jak efektywny sposób wykorzystujemy nasz park maszynowy (w ujęciu procentowym).

Jest to iloczyn dostępności, wykorzystania oraz jakości.

 

 

DOSTĘPNOŚĆ

Dostępność jest współczynnikiem, który obrazuje stosunek w którym nasza maszyna fizycznie pracowała do czasu zaplanowanego. Załóżmy, że dana maszyna pracuje w systemie 3-zmianowym. Produkcja była zaplanowana na 20 godzin. Pozostałe 4h nie zostały ujęte w planie produkcyjnym. Dlatego też Twój czas zaplanowany to 20 godzin. Jest to czas, w którym planujesz produkować na danej maszynie.

 

 

Co pomniejsza czas dostępności?

• Awarie,

• Przezbrojenia,

• Przerwy,

• Ustawienia itd.

Niektóre podejścia mówią, że można „odliczyć” od czasu dostępności pewne rzeczy (np. przerwy, przezbrojenia – bo je przecież planujemy). Ja wyznaję zasadę, że nie odliczam niczego.

Skoro mam doskonalić swój proces to chcę widzieć WSZYSTKIE straty.

 

Case:

Czas dostępny – 20 godzin = 1200 minut

Awaria maszyny – 40 min.

Przerwa śniadaniowa – 20 min.

Przezbrojenie- 20 min.

 

 

 

WYKORZYSTANIE

Ta część wzoru OEE mówi nam jak efektywny jest nasz proces produkcyjny. Innymi słowy czy w danym czasie jaki nam pozostał (po odjęciu strat) wykorzystaliśmy naszą maszynę w 100%.

Tym co określa wykorzystanie naszej maszyny jest tu czas cyklu oraz ilość wyprodukowanych wszystkich sztuk.

W większości przypadków z jakimi miałem do czynienia to w Wykorzystaniu drzemał największy potencjał. Jednocześnie był on najtrudniejszy do zdiagnozowania. Jednym z narzędzi jakie można tu zastosować jest DAY by the Hour.

Co pomniejsza nasze wykorzystanie maszyny?

Na pewno:

• mikropostoje,

• zacięcia się maszyny, blokady

• krótkie braki materiału (np. na taśmie załadunkowej, wyłądunkowej)

• spowolnienia maszyny kiedy ta maszyna pracuje powyżej czasu cyklu.

Inną rzeczą która może mieć wpływ na „Wydajność” to czas cyklu i jego odchylenia w stosunku do planowanego. Różnica między fizycznym a planowanym czasem cyklu może mieć zarówno ujemny jak i dodatni wpływ na wskaźnik.

 

 

 

Case:

Czas po odjęciu strat: 1120 minut.

Ilość wyprodukowana:900 sztuk.

Czas cyklu: 55 sekund.

 

 

 

JAKOŚĆ

Jakość w wzorze dla naszego OEE to stosunek sztuk OK do wszystkich wyprodukowanych. Dlaczego w podejściu OEE uwzględniono jakość? Ponieważ chcemy produkować z możliwie największą możliwą wydajnością spełniając jednocześnie wymagania klienta.

 

 

Case:

Sztuk OK- 860

Sztuk ALL- 900

 

 

 

KOŃCOWY WYNIK

 

 

Jaki ustalić target na OEE?

Czy wynik 72% to zły czy dobry? Szczerze nie umiem powiedzieć jeśli nie znam Twojego procesu, tego gdzie byłeś wczoraj i gdzie zamierzasz być jutro. Ten wynik jest dla Ciebie, żebyś mógł zmierzyć proces i oszacować dla niego target.

Jak do tego podejść?

Na początku rozpocznij pomiar procesu i określ jakie wartości osiągasz. Ważne w tym miejscu jest także nie tylko ogólny wynik OEE ale także bardziej detaliczne spojrzenie na każdą z jego składowych. Identyfikuj straty, eliminuj i podnoś sobie poprzeczkę, żeby być lepszym.

Ale nie porównuj się do nikogo! To droga donikąd. Jeśli chcemy porównywać dwie firmy, fabryki czy nawet działy do siebie musimy porównywać jabłko do jabłka. Nie można porównywać dwóch różnych procesów bo możemy minąć się z prawdą i to grubo (np. proces mechaniczny i montażu).

Straty w ujęciu OEE.

• Awarie – czyli nieplanowane zatrzymanie maszyny, sprzętu zarówno p o stronie UR jak i PROD

• Przezbrojenia – przezbrojenia choć konieczne, są stratą i należy dążyć do ich minimalizacji (SMED)

• Drobne przestoje, ustawienia – choć krótkie, wpływają znacząco na osiągnięci ewyniku

• Obniżona prędkość maszyny – np z powodu usterki, problemów jakościowych

• Rozruch – rozruch maszyn w czasie planowanej produkcji.

• Braki jakościowe – wadliwe sztuki, które w wyniku defektów muszą zostać odrzucone.

Jeśli zainteresował Cię ten artykuł i chciałbyś, żebym popracował z Twoim zespołem nad planem poprawy OEE dla Twojego parku maszynowego zapraszam na szkolenie OEE.

Program szkolenia znajdziesz tutaj: Szkolenie OEE